Ruimte voor een vlinder: een goed ontsloten en groene woon-werkgemeente tussen Leie en Schelde

Het lokaal bestuur is verantwoordelijk voor het uitwerken van haar woonbeleid op lokaal vlak waarbij aandacht uitgaat naar het stimuleren van sociale woonprojecten, het ondersteunen van woonbehoeftige gezinnen en alleenstaanden en het uitwerken van een bewaking van de kwaliteit van het woonpatrimonium en de woonomgeving.

• We keurden een visie op sociaal wonen goed. Met 168 sociale huurwoningen behaalt Nazareth het door Vlaanderen opgelegde sociaal objectief van 90 woningen reeds ruimschoots. Via een bijkomend woonbeleidsconvenant engageert het lokaal bestuur zich  voor de bijkomende realisatie van 61 sociale huurwoningen op haar grondgebied.
•  We werken verder samen met de  interlokale vereniging Wonen Leie en Schelde (ILV).  Binnen deze vereniging nemen we als lokaal bestuur onze regierol op inzake het lokaal woonbeleid.  In 2021 zijn volgende zaken gerealiseerd:
  • een uniform reglement voor de beperking van de geldigheidsduur van het conformiteitsattest. Het conformiteitsattest is een officieel document dat aantoont dat de woning voldoet aan de minimale veiligheids–  en kwaliteitsnormen. Door de geldigheidsduur van het attest te beperken is verdere opvolging van een woning mogelijk. Bijvoorbeeld bij vochtproblemen, bij de combinatie van vele kleine gebreken, het niet voldoen aan de dubbelglasnorm ...
  • een uniform reglement voor het heffen van gemeentelijke opcentiemen bij ongeschikt- en onbewoonbaar verklaarde woningen.
    Zie ook: https://www.merelbeke.be/interlokale-vereniging-wonen-leie-schelde en https://www.wonenleieschelde.be/nl/.

• De toetreding tot één Woonmaatschappij is voorbereid. Tegen 1 januari 2023 moeten sociale huisvestingsmaatschappijen (SHM’s) en sociale verhuurkantoren (SVK’s) één woonactor vormen met maar één speler per gemeente, de Woonmaatschappij. Elke woonmaatschappij opereert in een uniek, niet-overlappend en aaneensluitend werkingsgebied binnen de vastgelegde regio en verenigt alle sociale huur- én koopactiviteiten in een cluster van gemeentes. Nazareth adviseerde om te behoren tot een werkingsgebied met de gemeenten Aalter, De Pinte, Deinze, Destelbergen, Gavere, Lievegem, Melle, Merelbeke , Nazareth, Sint-Martens-Latem en Zulte.

• Oprichting van de Interlokale vereniging Wonen Leie en Schelde (ILV) door de lokale besturen van Nazareth, De Pinte, Gavere, Sint-Martens-Latem, Melle en Merelbeke (2019) met volgende mijlpalen:
  • oprichting van een gezamenlijk woon- en energieloket met zitdagen in Nazareth  - gerealiseerd 2020
    
  • overname  opvolging woonkwaliteit  - gerealiseerd 2020
    
  • uniform leegstandsreglement (van toepassing vanaf 1 januari 2021), inclusief overname leegstandsdossiers - gerealiseerd 2020
    
  • integratie van een meldpunt 'discriminatie op de private huurmarkt'  - gerealiseerd 2021
    
  • het aanpassen van de opcentiemen m.b.t. Vlaamse heffing op ongeschikte of onbewoonbaar verklaarde woningen - gerealiseerd 2021
  • beperking geldigheidsduur van het conformiteitsattest-  gerealiseerd 2021
• Visie op sociaal wonen  - gerealiseerd 2021
• Toetreden tot 1 woningmaatschappij tegen 1 januari 2023.

•  Voor het eerste werkingsjaar van de interlokale vereniging  Wonen Leie en Schelde is de gemeentelijke bijdrage vastgelegd op 2,79 euro per huishouden. Vanaf 2022 is een minimumbudget van 3,15 euro per huishouden voorzien, voor Nazareth bedraagt dit 15.500 euro op jaarbasis . Een definitieve afrekening wordt gemaakt op basis van de jaarrekening van de ILV.

De aanwezigheid van horeca en handel draagt bij tot dynamische dorpskernen. Het lokaal bestuur Nazareth wil de lokale handel dan ook stimuleren. Terzelfdertijd heeft dit ook een duurzaam aspect: lokaal aankopen en verkopen dragen bij tot een verantwoorde consumptie en productie.

We ondersteunen en promoten de lokale ondernemingen.

• Omwille van de aanhoudende coronapandemie en de langdurige sluiting van de horeca, besliste de gemeenteraad om de aankoopperiode van de horecabon te verlengen tot 30 september 2021 . Het bedrag dat per inwoner kan worden aangekocht is verhoogd van 50 euro naar 100 euro. Via de horecabon neemt het lokaal bestuur 20% van de aankoopprijs voor haar rekening.  Er is voor 42.310 euro aan horecabonnen in omloop gebracht waarvan 89% is ingewisseld.
  
• We onderzochten verschillende mogelijkheden m.b.t. de digitalisering van de Nazarethbon, in de eerste helft van 2022 rollen we dit uit.
• Alternatieve markt in Eke:
  • In het eerste deel van 2021 bereidden we dit voor:  bij de inwoners zijn de noden m.b.t. een alternatieve markt in kaart gebracht en potentiële standhouders zijn bevraagd. 
  • Op 19 november ging de eerste editie door. De markt onderscheidt zich met het aanbod van lokale, duurzame en ambachtelijke producten. In een aangename en gezellige omgeving staan sociaal contact en beleving centraal.
  • Na een eerste positieve evaluatie, organiseren we de markt maandelijks op de tweede vrijdag van de maand.
• We nemen deel aan het project ' Onderneem er op uit' van het Europees Fonds voor Regionale Ontwikkeling (EFRO) waarbij de lokale besturen intensief begeleid worden om het lokaal aankoopbeleid te optimaliseren. Nazareth koos voor het quick-win traject 'Kenbaar maken van diensten op het e-loket voor ondernemers'. Als pilootbestuur is in de eerste helft van 2021 een 5-tal dienstverleningsprocessen in kaart gebracht, de verdere uitwerking van het ondernemersloket volgt in 2022.
• De reglementen inzake ambulante handel zijn geëvalueerd en geactualiseerd, de gemeenteraad keurde de nieuwe versies goed in juni.

Via de Korte Keten en het stimuleren van lokaal aankopen en verkopen dragen we bij tot verantwoorde consumptie en productie.

• In de week van de Korte Keten in mei organiseerden we
  • een aardappelverkoop bij lokale landbouwbedrijven
  • de aankoop van een Lekker lokaal box.
• Voor de hoeves kochten we Korte Keten borden aan.

De actie was een groot succes: uit de reacties bleek dat er extra cliënteel is bereikt en dat het aanbod van onze lokale landbouwers beter bekend werd. In het najaar is, in het kader van de week van de Fair Trade, opnieuw gratis Nazareth chocomelk aangeboden: lokale verse melk met Fair Trade chocolade.

• Opmaken en goedkeuren detailhandelsplan - gerealiseerd 2020
  
• Subsidiereglement Korte Keten - automaten (nieuw) - gerealiseerd 2020
  
• Reglement voor renovatie/vestiging handelszaken (evaluatie en herziening - 2021-2022)
• Reglement ambulante handel - gerealiseerd 2021
• Een kader voor lokaal en duurzaam aankopen (2021-2022)
• Nazarethbon: digitaliseren van het werkingsproces (2021-2022)
• Alternatieve markt in Eke -  gerealiseerd - eerste editie november 2021
• Ondernemersloket (2021-2022)

• Op de actie PA1-02-01 worden de uitgaven en ontvangsten geboekt van o.m. het terrasreglement, de Nazarethbon, de subsidies voor het oprichten/moderniseren van een handelszaak en streekproducten.
  In 2021 ontvingen we ook 4.130 euro subsidie van Vlaio voor de ondersteuning van ondernemers op digitaal vlak.
• De 5000 euro op actie PA1-02-02 betreft de nominatieve subsidie aan vzw Econa.
• De investeringen op PA1-02-01 betreffen de aankoop van terrasmeubilair in het kader van het terrassenreglement. In 2021 gebeurden hier geen uitgaven op.
• Op de actie PA1-02-03 is het budget voorzien voor Korte-Keten initiatieven, inclusief de subsidie die het lokaal bestuur geeft voor de Korte Keten - automaten.
• De horecabon wordt onder het gelijkblijvend beleid geboekt onder coronamaatregelen. De netto-kost voor het bestuur bedraagt 7.698 euro.

Het lokaal bestuur wil de open ruimte behouden en versterken. Tegen de zomer van 2023 wil het lokaal bestuur Nazareth haar strategische visie op de ruimtelijke ontwikkeling verankeren in een goedgekeurd ruimtelijk beleidsplan Nazareth. De uitvoering van het ruilverkavelingsproject Schelde-Leie sluit aan bij deze visie. In uitvoering van het nieuwe ruimtelijk beleidsplan worden de ruimtelijke uitvoeringsplannen opgevolgd en bijgestuurd.

Ruimtelijk beleidsplan

Een ruimtelijk beleidsplan legt een kader vast voor de gewenste ruimtelijke ontwikkeling.

Na goedkeuring van het voorontwerp en een aansluitende consultatieronde, is de volgende stap de opmaak van een strategisch milieueffectrapport (MER). Dit was oorspronkelijk geen officiële vereiste voor de opmaak van een ruimtelijk beleidsplan. Inmiddels wordt er vanuit de hogere instanties geadviseerd om dit toch te voorzien, maar dit betekent dat de oorspronkelijke planning niet kan gehaald kan worden.

In september 2021 tekenden we in op  een raamovereenkomst met Veneco met het oog op  de opmaak van het MER in 2022.

Ruimtelijk uitvoeringsplan 'Herbestemming woonuitbreidingsgebieden' (RUP)

In het verlengde van de visie uit het ruimtelijk beleidsplan is ook gestart met het ruimtelijk uitvoeringsplan ‘Herbestemming woonuitbreidingsgebieden’. Uitgangspunt  is het verdichten van bestaande woongebieden en het herbestemmen van slecht gelegen woonuitbreidingsgebieden.

• In het najaar van 2021 liep het openbaar onderzoek i.v.m. het RUP  'Herbestemming woonuitbreidingsgebied'. Via dit RUP kiest het lokaal bestuur er voor om bepaalde woonuitbreidingsgebieden niet te ontwikkelen . Het betreft hoofdzakelijk eigendommen van (semi-)openbare besturen, want de overheid wil zelf eerst het goede voorbeeld geven. Dit is een eerste stap om de bouwshift te realiseren en het landelijke en groene karakter van Nazareth te vrijwaren. 
  De gemeenteraad keurde de definitieve vaststelling van het RUP goed in februari 2022.
• Eén van deze gebieden betreft de gronden die naast de huidige sportsite liggen. Het lokaal bestuur nam in augustus 2021 de principiële beslissing om deze gronden te verwerven. In de toekomst wensen we hier recreatiegronden van te maken om zo mee de open ruimte te bewaren.

Aankoop recreatiegronden aan de sportsite

Ruilverkaveling Schelde-Leie

Voor algemene informatie zoals het doel van het project en de stand van zaken zie: https://www.vlm.be/nl/projecten/vlm-projecten/Schelde-Leie

Het ruilverkavelingscomité heeft het voorstel klaar voor de herverkaveling van de nieuwe kavels, ook wel de “eerste neerlegging toedeling” genoemd. Dit lag ter inzage van 15 juni tot 15 juli 2021. In deze periode konden suggesties, verbeteringen, opmerkingen of bezwaren  worden ingediend. Deze zullen door het ruilverkavelingscomité en de commissie van advies grondig worden onderzocht. Vervolgens wordt de herverkaveling een tweede keer  neergelegd.

In 2022 is de verdere toedeling van de percelen door de Vlaamse Landmaatschappij voorzien en worden de inrichtingsplannen voor de trage wegen opgemaakt.

• Ruimtelijk beleidsplan
  • goedkeuring voorontwerp ruimtelijk beleidsplan - gerealiseerd 2020
  • consultatieronde ruimtelijk beleidsplan - gerealiseerd 2020
  • opmaak strategisch plan MER (2021 - 2022)
  • voorlopige vaststelling ontwerp beleidsplan (2023)
  • openbaar onderzoek (2023)
  • definitieve vaststelling door de gemeenteraad (2023)
• RUP Herbestemming woonuitbreidingsgebieden (2020-2022)
• De aankoop van recreatiegronden ter hoogte van de sportsite met het oog op het behouden van de open ruimte - principieel akkoord 2021
• Kader voor verdichting binnen bedrijvenzones (2022-2023)
• Ruilverkaveling Schelde-Leie (2023 en later - timing afhankelijk van derden)

• Op de acties PA2-01-01 en PA2-01-03 zijn de kosten geboekt i.v.m. de opmaak van het ruimtelijk beleidsplan en ruimtelijk uitvoeringsplan.
• De aankoop van de recreatiegronden kost 2.000.000  (nieuwe actie in 2021)  en wordt gespreid betaald over 10 jaar (m.a.w. 200.000 euro per jaar) (actie PA2-01-05). Er gebeurden nog geen uitgaven in 2021 omdat het verlijden van de akte vertraging opliep.

Een eerste stap in de creatie van een toegankelijk groenblauw netwerk is de ontwikkeling van natuurlijke gebieden. Groene netwerken worden gecreëerd door het inventariseren en ontwikkelen van trage wegen, blauwe netwerken door de toegankelijkheid naar water te herstellen. Een uitgebreid groenblauw netwerk vraagt echter een ecologisch en onderhoudsvriendelijk groenbeheer. Er wordt werk gemaakt van een duidelijke visie op groenbeheer en een groenbeheersplan. Dit alles moet leiden tot meer en toegankelijk groen, met meer mogelijkheden voor recreatietoerisme.

• In het centrum van de gemeente creëren we een groen netwerk  waarbij de site van het Kinderkasteeltje wordt verbonden met de site van het Kasteelpark.
  • In 2021 heeft het lokaal bestuur dit bijzondere 140 jaar oude kasteelpark aangekocht, om het uit te breiden tot een groene long dichtbij de dorpskern. Op 26 en 27 november 2021 zijn 4.500 jonge bomen geplant door leerlingen van de Nazarethse scholen en talrijke enthousiaste inwoners, begeleid door vrijwilligers van Natuurpunt.
  • Voor het ontwerp van de gronden rond de site van het Kinderkasteeltje (voorheen: site 'De Bekken') stelden we een studiebureau aan. In het voorjaar van 2022 loopt een uitgebreid participatietraject. Op basis van ideeën en voorstellen van inwoners maken we een ontwerp tegen het najaar. De uitvoering plannen we in 2023 en 2024. Op de site zelf ontwikkelen we samen met jeugdhulp Don Bosco hulp- en dienstverlening voor kinderen en jongeren en maken we een masterplan op voor de gebouwenstructuur (zie actieplan PD4-01).

Aanplant Kasteelpark 

• Ontwikkeling van trage wegen: onderstaande dossiers zijn voorbereid in 2021. We voeren uit in 2022.
  
  • Tussen Steinstraat en Sticheldreef: de werken zijn gegund in 2021. De uitvoering liep vertraging op omwille van lange levertermijnen bij de leverancier.
  • De aanleg van paden in halfverharding in het Kasteelpark
  • De aanleg van paden rond de Blauwhuyshoeve
  • Herstel Hamerwegel (tussen Mantelstraat en Nieuwlandstraat)
• In het kader van het recreatietoerisme wordt een eerste van de drie geplande beweegroutes gerealiseerd: via een participatietraject komt er een wandelroute in de Scheldevallei ). In de eerste helft van 2021 zijn stakeholders zoals Natuurpunt, Velt, Waterwegen, Toerisme Leie en Pasar geconsulteerd. In 2022 werken we de route af.
• In de Hospicebossen is een tweede geboortemonument ingehuldigd, in de vorm van twee eekhoorns. 
• We werken aan een visie op het groenplan , met inbegrip van een bermbeheersplan, een veegplan en een onthardingsbeleid. Door in te zetten op meer vergroening dragen we  bij aan het lokaal energie- en klimaatpact tussen de Vlaamse regering en de Vlaamse steden en gemeenten.

• Ontwikkeling van natuurlijke gebieden
  
  • Toekomstbos in de Hospicebossen (2021-2023-2025)
  • Erfpachtovereenkomst Site De Bekken - gerealiseerd 2020
  • Erfpachtovereenkomst Kinderkasteeltje (2022)
  • Ontwikkeling Site De Bekken - Kinderkasteeltje (2020-2024)
  • Aankoop site Kasteelstraat, inrichting en beheersplan (2021)
  • Sterrenbospark (te voorzien in de volgende legislatuur)
  • Ruilverkaveling Schelde-Leie (timing afhankelijk van derden)
• Trage wegen:
  
  • Steinstraat - Sticheldreef (2020-2022)
  • Blauwhuyshoeve (2022-2023)
  • Heraanleg trage weg Nieuwlandstrstraat-Mantelstraat (2022)
• Beweegroutes:
  • Vlinderwandelpad (2020-2021)
  • Nog 2 routes zijn voorzien in respectievelijk 2023 en 2025.
• Visie op Groenbeheer (2021-2022)

Sites en dreven sluiten op elkaar aan

• Op de actie PA2-02-01 is de financiële ondersteuning geboekt voor het geboortemonument. De provincie draagt de helft bij. 
• De uitvoering van de trage wegen is uitgesteld naar 2022, vandaar dat er nog geen uitgaven werden geboekt.
• De investeringen op de actie PA2-02-04 hebben betrekking op vernieuwingen qua groenbeheer. Het betreft onder meer de groene inrichting van de hondenlosloopweide, de aanplant en vervanging van bomen op diverse locaties en de vernieuwing van het plantvak in de Drapstraat.
• De aankoop van het Kasteelpark kostte  530.000 euro, de subsidie  moeten we nog ontvangen.
  

Een leefbaar buitengebied betekent leefbare land- en tuinbouw. Er wordt een nieuw landbouwbeleidsplan opgemaakt en land- en tuinbouwers worden gestimuleerd voor milieuvriendelijke innovaties.

• De evaluatie van het huidig landbouwbeleidsplan  is vanwege de coronapandemie uitgesteld van 2020 naar 2021. 
• In 2021 organiseerden we een uitgebreide participatieronde bij  alle land- en tuinbouwers:
  
  • bevragingen: input van de geledingen landbouwraad, enquête land- en tuinbouw Nazareth (april - juni 2021)
  • verwerking input, statistieken en eerste ontwerp landbouwbeleidsplan (juni - oktober 2021)
  • rondetafel met alle land- en tuinbouwers (oktober 2021).

• In 2022 keuren we het nieuwe landbouwbeleidsplan goed

• Evaluatie van subsidiereglementen:
  
  • actualisatie en samenvoeging van de reglementen 'herstel halfopen landschap' en 'verwerking fijn snoeihout - gerealiseerd 2020-2021
    
• Evaluatie huidig landbouwbeleidsplan  - gerealiseerd 2021
• Opmaak nieuw landbouwbeleidsplan (2021 - 2022)

Binnen het prioritaire beleid zijn hier in 2021 geen budgetten aan gekoppeld.

Gezien het grote belang van grote verkeersaders (zoals de E17, N60 en de N35) voor Nazareth, kunnen deze niet worden weggenomen. We kunnen wel de barrièrewerking proberen te verzachten.

Het wetgevend kader is in kaart gebracht. We overleggen verder met het Agentschap Wegen en Verkeer inzake geluidsmetingen en het beperken van de geluidsoverlast.

• Geluidsarme asfalt op de N60 geluidsarme asfalt - gerealiseerd 2020
  

Binnen het prioritaire beleid zijn hier in 2021 geen budgetten aan gekoppeld.